Notatki z wycieczki na Cypr z listopada 2025 r. Wyjazd miał charakter turystyczny, z drobnym akcentem wspinaczkowym. Poniżej zebrane trochę informacji praktycznych i zdjęć – ku pamięci swojej i bliźnich.

Gerakopetra (Ineia) – wspinanie w piaskowcu
Sprzęt wspinaczkowy spakowany w bardzo minimalistycznej wersji pozwolił mi odwiedzić między innymi bardzo ciekawy rejon wspinaczkowy, położony ok. 45 minut jazdy samochodem z Pafos. Cały rejon możemy znaleźć pod nazwą pochodzącą od najbliższej miejscowości, Ineii. Gerakopetra to największa i najpopularniejsza skała w tym rejonie (sądząc po ilości wpisów na 8a). Cała Ineia jest natomiast drugim rejonem na Cyprze, zaraz po Dhiarizosie, którego niestety nie udało mi się odwiedzić. W okolicy Inei możemy znaleźć mnóstwo głazów i większych skał porozrzucanych po wzgórzach, wraz z błękitem morza na horyzoncie tworzy to fantastyczny krajobraz.
To, co mnie przede wszystkim w Ineii zainteresowało, to skała piaskowcowa. Na Gerakopetrze struktura jest drobnoziarnista, z dość dobrym tarciem i dominującym płytowym charakterem wspinania. Drogi dość długie, choć deklarowane 40 m chyba trochę na wyrost. Dużym atutem sektora jest północno-zachodnia wystawa. Ubezpieczenie raczej gęste, choć nie zawsze rozsądnie rozmieszczone. Dominują plakietki. W lewej części skały znajdziemy fajne, dobrze urzeźbione przewieszenie. Wyceny odebrałem jako bardzo przystępne. Szybka wizyta pozwoliła na przejście czterech dróg, ale jest to rejon który z przyjemnością odwiedziłbym ponownie. Mogę polecić rozgrzewkową Kathodigitis (6a) z wariantem odbijającym w przewieszkę (7a), sąsiednią Nomos Varititas (7a) rozwiązującą środek okapu, z prawej strony natomiast F****ng Green Elefantaki (6b). Tej jesieni odbywał się tutaj festiwal wspinaczkowy, podejrzewam że przy tej okazji powstały śliczne, malowane kamienie z rysunkami nawiązującymi do nazw dróg.
Lokalizacja skały: https://maps.app.goo.gl/t7PYvH2eQhzJAEVX8
Topo: https://www.thecrag.com/en/climbing/middle-east/area/129930576
Parking: https://maps.app.goo.gl/vykAqc3vLur32q2J6
Opis dojazdu znajdziemy także na TheCrag. Parking, który wkleiłem, ma miejsce na 3-4 samochody, końcówka drogą szutrową, ostrożnie osobówką da się wjechać. Jakieś 800 m wcześniej jest zakaz wjazdu (droga asfaltowa prowadzi do bazy wojskowej na szczyt wzgórza), ale wygląda na to że nikt się tym nie przejmuje. W 2025 r. pojawił się przewodnik wspinaczkowy po Cyprze, nie oglądałem go ale planując wyjazd ściśle wspinaczkowy warto zainteresować się nim.








Capo Greco – sektor wspinaczkowy
Przy okazji wycieczki po Capo Greco zajrzałem w sektory wspinaczkowe na półwyspie. Na jego obszarze jest sporo skały, jednak najciekawsze wspinaczkowo znajdują się pod samym punktem widokowym, z dominującą południową wystawą. Przenosząc się między drogami można łapać trochę cienia w różnych porach dnia.
Skała to pomarańczowy wapień, dobrze urzeźbiony. Wspinałem się w prawym sektorze, gdzie znajdziemy trochę dróg od 6a w górę – tutaj podstawowym problemem, poza operującym słońcem, była bardzo ostra, nieprzyjemna skała. Nie jest to sektor, który mogę z czystym sumieniem polecić. Możliwe, że łatwiejsze drogi są przyjemniejsze. Z pewnością jest to jednak miejsce atrakcyjne widokowo. Nazwy dróg są wypisane na skale.
Topo: https://www.thecrag.com/en/climbing/middle-east/area/7160757999/routes




Zwiedzanie
Capo Greco
Bardzo urokliwy półwysep, który można obejść parokilometrowym spacerem. Malownicze klify, latarnia morska (w zamkniętej, wojskowej części), dużo skały. Dojechać można samochodem, ewentualnie autobusem z Ayia Napy albo Protaras.




Larnaka
W mieście punktem centralnym dla turysty będzie cerkiew św. Łazarza. W okolicy znajdziemy sympatyczne uliczki, sporo knajp i sklepików z pamiątkami. Odwiedziliśmy poza tym lokalne muzeum archeologiczne, wejście jest darmowe, wystawa niezbyt duża ale interesująca. Na wejście z dzieckiem w sam raz.


Kiti
Małe miasteczko z romańską świątynią z XI wieku. Wnętrze jest dobrze zachowane, z bizantyjskimi mozaikami – naprawdę robi wrażenie. Na zewnątrz z kolei znajduje się bardzo sympatyczna kawiarnia, stoliki porozstawiane pod kilkusetletnimi figowcami, obok dodatkowo fajny plac zabaw.
Camel Park w Mazatos
Miejsce, które równie dobrze mogłoby się znajdować w każdym innym kraju w regionie, ale że dziewczynom się bardzo podobało – warto o nim wspomnieć. Wielbłądy co prawda wyglądały dosyć smutno, ale jest opcja wejścia do klatki z Lemurami i karmienia ich, co było największą atrakcją.


Lefkara
Urokliwe miasteczko położone w pagórkowatych okolicach głębi lądu. Wąskie, kręte uliczki, kawiarenki i sklepiki z pamiątkami. Bardzo dużo kwiatów. Lefkara jest znana chyba przede wszystkim z sztuki koronkarskiej, na ulicach znajdziemy porozwieszane plansze dokumentujące tą tradycję. Poza tym można odwiedzić lokalne muzeum sztuki ludowej, wstęp darmowy.




Limassol
W Limassol byliśmy dosłownie na chwilę – wieczorny spacer i jedzenie. Bardzo fajne wrażenie zrobiły uliczki między zamkiem a katedrą i wielkim meczetem – oryginalne kawiarnie, ruch i życie. Bulwary są również sympatyczne.
Klasztor św. Mikołaja od kotów
Legenda o historycznym pochodzeniu nazwy klasztoru łączy się z jego bieżącym funkcjonowaniem – spotkamy tutaj całe stada kotów, którymi opiekują się mieszkańcy klasztoru oraz turyści. Warto zaopatrzyć się w karmę dla kotów przed wizytą.













Omodos
Miasteczko podobne do Lefkary – wąskie, kamienne uliczki, ładne domki, knajpki i pamiątki. Ciekawym punktem jest Klasztor św. Krzyża, z muzeum obejmującym m.in. jego rolę w walce narodowowyzwoleńczej Cypryjczyków. Wejście bezpłatne. W mieście znajdziemy też sporo winiarni, można przy okazji zaopatrzyć się w lokalne produkty i zobaczyć archaiczną prasę do wina.


Stanowisko archeologiczne Nea Paphos
Nea Paphos czyli Nowe Pafos, park archeologiczny zajmujący spory obszar na półwyspie nieopodal portu w Pafos. Z mojej perspektywy główną atrakcją są fantastyczne, świetnie zachowane mozaiki z okresu antycznego. Stanowiły ozdoby bogatych, imponujących również wielkością, willi. Poza tym mamy tutaj latarnię morską z XIX w., ruiny wczesnochrześcijańskiej świątyni oraz ruiny twierdzy bizantyjskiej.


Wrak statku Edro III
Wrak znajduje się tuż przy brzegu i wygląda na to, że stanowi bardzo atrakcyjny spot instagramowy – wieczorem ściągają tutaj prawdziwe tłumy.


Muzeum żółwi
Przy okazji wspinania na Gerakopetrze, odwiedziliśmy muzeum, czy może bardziej centrum edukacyjne dotyczące ochrony żółwi morskich. Oglądaliśmy film o ochronie żółwi (w języku polskim), można obejrzeć figurki różnych gatunków tych zwierząt, dla dzieci są gry multimedialne. Wstęp bezpłatny.
Jedzenie
- Ayia Napa, Georgie’s Handy food – dobry i solidny kebab, souvlaki.
- Ayia Napa, Sigma Bakery – piekarnia/fast food otwarta 24h, bardzo duży wybór wypieków i niezła kawa.
- Larnaka, Dmitiri’s kebab house – niedrogie i duże porcje, przede wszystkim bardzo smaczne. Musimy tu wrócić na meze.
- Larnaka, Lokmakos – cukiernia specjalizująca się w małych pączkach „loukoumades”.
- Kiti, kawiarnia przed kościołem – warta uwagi ze względu na oryginalne położenie, sympatyczne miejsce.
- Limassol, Itraka – niedrogi i solidny kebab.
- Pafos, Jan Takaway – kolejny świetny kebab house, bardzo sympatyczna obsługa!
- Pafos, Jimmy’s killer prawns – niezbyt lokalny lokal, ale trafiając na promocje można się najeść krewetek na całe życie.
Poza knajpami Cypr oferuje podobne przysmaki jak Grecja czy Turcja: hummus (świetny cytrynowy), feta, jogurty, ciekawe wino Retsina etc.





Nurkowanie i plaże
Przy okazji wycieczki na Cypr chcieliśmy spróbować nurkowania z butlami, trafiliśmy na IPA Divers i z czystym sercem mogę polecić tych instruktorów. TryDive to program SSI przygotowany dla tych, którzy chcą zobaczyć czym to się, w praktyce sprowadza się do „ogarnięcia” zupełnie początkujących w takim stopniu, aby można było z nimi spędzić pół godziny na głębokości około 5 metrów.
Poza tym epizodem sporo pływaliśmy z rurką i maską, w połowie listopada temperatura wody wynosiła około 23 stopni, temperatura powietrza między 20 a 28 – odczuwalna zależała od zachmurzenia i wiatru. Dominujące wiatry wschodnie bywały uciążliwe – najmniej na zachód od Pafos. Na Cyprze znajdziemy cały przekrój plaż, od kamienistych, przez skaliste aż po szerokie, piaszczyste. Te bardziej zagospodarowane są wyposażone zwykle w prysznice i toalety, spore parkingi, wszystko bezpłatne. Leżaki i parasole są płatne, zwykle 2,5 eur. Nie ma problemu z rozłożeniem się w sąsiedztwie.




Wspinam się latem i zimą, jeżdżę na skiturach od kilkunastu lat, zaś od 2018 r. szkolę w górach jako Instruktor Narciarstwa Wysokogórskiego Polskiego Związku Alpinizmu, od 2020 roku także w skałach (od 2024 r. – jako Instruktor Wspinaczki Skalnej PZA). Prowadzę kursy z zakresu wspinaczki skalnej, skialpinizmu, lawinoznawstwa oraz zimowej turystyki wysokogórskiej. W czasie wolnym od pracy instruktorskiej ciągle mało mi wspinania, bardzo cenię odkrywanie nowych miejsc i obszarów wspinaczki, podróże i aspekt towarzyski wspinania.
